Press "Enter" to skip to content

NUNOT SA ALISNGAW SA KAPE | Para lang naay masulti’ng pagsaway?

 

 

 

 

Vic N. Sumalinog

DAKO KO nga uyon sa giingon sa akong amigo nga si Ver Bermudes nga mao ang nagdala sa programa sa telebisyon sa mga batan-on nga politiko nga mga Nograles sa Dakbayan sa Dabaw nga kuno ang nahitabo nga pagtulis sa usa ka gasolinahan sa may Ulas, dili hinimo-an sa usa ka tawo nga may normal nga utok criminal nga kon moandar na gani ang huna-huna nga magbuhat ug salaod mangita gyud ni ug paagi nga mahimo ang iyang gihuna-huna.

Matud ni Ver, ang nahitabo kuno sa Ulas gas station salaod nga tinukmod sa kalisud nga gisagubang karon sa mga tawo dala sa pandemya nga maoy resulta sa pagkuyanap sa Corona Virus sa tibuok kalibutan.

Seguro, tungod kay sa pagdeklara nga naa na ang kalibutan sa pandemya undang man halos tanan nga kalihukan may kalabutan sa pagpadagan sa ekonomiya. Gumikan niini halos tanan nga nagtrabaho naundang sa ilang inadlaw nga pangitaan ug kwarta.

Sarado ang kadaghanan sa mga kompaniya ug ubang mga pamatigayon diin ang mga tawo didto magsalig sa ilang inadlaw-adlaw nga panginabuhian. Sa laktud nga pagkasulti, nakulban intawon ug mga kaldero ang mga yanong lungsoranon ug kini usa na ka tuig.

Ug kon walay mosulod nga kwarta sa panudlanan sa pamilya bisan unsa na lang seguro ang mahuna-huna-an ni bisan kinsa nga membro niini arong lang mabuhi ug dunay ikatubag sa panginahanglan dili lang sa pagkaon matag adlaw kon dili lakip na ang problema sa panglawas ug ubang galastuhan sa pamilya.


Hinuon, wa ta masayud kon unsa gyud ang lintunganay sa maong panghitabo. Apan kon ang suspetsado nagtrabaho pud sa maong estasyon sa gasoline unya naghimo sa maong sala sa kalit lang, posiblinga duna gyud kini gikinahanglan kaayong sulbaron pinaagi sa kwarta niining mga panahona nga wala gyud laing kadangpan aron mangita ug ikadugang sa iyang gikinahanglan. Hinaot nga karon nga duna na bakuna batok sa CoViD 19 dinhi sa Pilipinas matuldokan na gyud ang pandemya ug mabalik na sa normal ang panginabuhian sa katawhan bisan unsa man kini.


*****************************


Kagahpon sa buntag samtang naghulat sa kape nga gitimpla sa akong Misis akong gitan-aw ang akong Messenger platform nga naa sa akong cellular. Namasin ko nga dunay gipadala nga mga mensahe sa ako-a nga wala na nako nabasa kay medyo lawom na ang gabi-i ug natulog na.

Igo nga akong naablihan ang akong cellphone kay ako man kini nga gi off subay sa akong naandan, mao sab pagbutang sa akong Misis sa usa ka tasa nga nag-aso-aso sa kainit nga kape. Labihang humota sa alimyon gikan sa black coffee, ako dayong gi-alsa aron ibutang sa akong baba.

Nakalimot ko nga diay di pa hingpit nga nahanaw ang sakit sa akong kamot nga apektado sa arthritis nga mitim-aw lang ug kalit bisan pa sa akong paglikay nga makakaon ug ginadili nga pagkaon.


Hapit nako mabuhi-an ang tasa ug natikba gyud ni. Nayabo gyud ug gamay ug didto sa akong tiyan nahulog ang init pa kaayo nga kape gikan sa tasa. Hapit ko kapamalikas, pero kay naa man akong Misis sa duol, ako ni ng gipugngan. Busa ako una gibutang sa lamesa ang tasa sa kape ug gihulat nga mabugnaw ni ug gamay.

Didto na nako gibasa ang mga mensahe nga personal nga gipdala sa ako-a gikan sa akong mga suod nga higala ug paryente gikan sa nagkalain-lainmg dapit a Pilipinas ug sa uban nga tu-a sa laing mga nasud. Seguro kay naa na ko interes sa mga mensahe gikan sa akong pag-umangkon nga si John Briann kon JB nga tu-a sa Dubai una nako gibasa ang iyang mensahe. Matud niya:


“Uncle Vic, happy ko nga nakabalita nga sa katapusan ning-abot na gyud mga bakuna dinha sa Pilipinas. Mao na ang bakuna nga gikan sa Sinovac nga mao sab gigamit sa amo-a diri. Ug kaluoy sa gino-o ‘Kol human na ko sa duha ka doses ug wala koy gibati nga medyo dautang kausaban sa akong panglawas. Balik operasyon na ang akong gitrabaho-an diri ug kaming tanan mga trabahante pulos na bakunado. Wa’y bisan usa nga nagreklamo.


Ang akong gikahibudngan ‘Kol kay bisan pa sa pagpabakuna sa mga iladong mga tawo nga anaa sa serbisyo sa panglawas sa katawhan naay miuknol ug wa na motuman sa ilang orihinal nga pasalig nga sila magpabakuna kon naa na moabot. Seguro kay nagtu-o man sila nga ang unang moabot kadtong brand sa bakuna nga ilang kabisado bisan pa man bag-o kini ug mao pa lang paghatag ani sa katawhan.

Unya mora ug wala’y pag-undang sa mga pagsaway sa kalidad sa bakuna nga unang miabot. Gawas pa ana. naa pud daghan mga nagsaway sa kuno pag-una ug bakuna sa pipila ka mga kabanay sa mga politiko ug ubang mga implwensiyado nga mga tawo.

Di ba klaro man kaayo ‘Kol Vic nga sa sugod pa lang duna nay dako nga pagduha-duha sa bakuna nga hinimo sa China ug nga aron unta maagni ang mga nagduda sa kaepektibo sa maong bakuna gilakip sa mga prayoridad kadtong mga tawo nga dunay igo nga katakos aron makaagni sa kadaghanan. Mao nga kadaghanan sa mga dagkong opisyal sa mga ospital ug sa mismong Inter-agency Task force on Emerging Infectious Diseases kon IATF gitugtan nga i-apil sa magpabakuna.


Kini sa pamasin nga pinaagi kanila nga makita sa kadaghanan nga nagpabakuna maengganyo ang mga adunay pagduda nga magpabakuna nga moapil na lang. Pero adunay gihapo’y mga tawo nga nakakita ug apan sa maong paagi ug dinhi na sab nagsugod ang ilang pagsaway sa proseso.

Unya “kol Vic ako pud nabantayan nga daghan sa mga ambisyuso nga mga politiko labi na ang kadtong naa sa oposisyon mora ug wala gyud nakita nga tukma sa mga gihimo sa gobiyerno. Nalangay lang ang pag-abot sa bakuna ngiyaw dayon. Unta kuno gihatagan ug dakong pagtagad nga mauna ang Pilipinas sa pagkabaton sa bakuna.


Hastang bali-a gyud nila Kol. Mora man sila ug ang naghimo sa mga bakuna mga kompaniya nga nia sa Pilipinas nga mahimo nilang kontrolon ang kalihukan sa paghimo ug pagbaligya. Kalimot sab seguro sa gitawag nga “Law on supply and demand.”

Sobra man kaayo ang pagkinahanglan sa bakuna karon ug mora’g halos dili makaya sa mga naghimo sa bakuna ang gidaghanon sa gikinahanglan diha-diha dayon. Unsa man ni sila ‘Kol? Para naa lang masulti batok sa gobiyerno? Unya dunay uban nila mosangyaw sa adbokasiya sa pagtinabangay ug paghiusa pagsanta sa pandemya. Hanep gyud ni silang mga tawhana ‘Kol Vic.


Ang tubag nako ni JB mubo lang kaayo: “Ato nang i-inom ug beer pagbalik nimo sa Pinas Doy kay parehas ta ug huna-huna.

Author

Powered By ICTC/DRS