Site icon Mindanao Times

NUNOT SA ALISNGAW SA KAPE | Mga patag ibabaw sa bungtod bahaon na karon!

 

            

Vic N. Sumalinog

HALOS wala mi tibuok pamilya tulog kaniadtong Huwebes sa gabi-i. Kini tungod sa walay hunong nga pagbundak sa kusog kaayo nga ulan sugod pa sa mga alas 6:30 sa sayong gabi-I ug hangtud nagbuntag na. Ug sa una nga higayon sa mga 20 ka tuig nako nga pagpuyo sa akong balay sa bukid sa Talandang distrito sa Tugbok kadto pa ko nakasinati ug grabe nga pagbaha nga misulod na sa akong panimalay. Gani and usa ka Freezer ug usa ka refrigerator nga diha sa ubos nga bahin sa akong sawog kinahanglan na nga isaka sa taas nga bahin aron dili maabot sa tubig baha. Ako na gipatay ang main circuit breaker sa koryente kay nahadlok ko nga maabot ang pipila ka mga outlet nga nahimutang sa ubos nga bahin sa balay.

     Maayo na lang kay nauli ang akong anak mga lalake nga maoy nagpahigayon sa maong gimbuhaton. Wa kaayo ko mahago. Apan klaro nga ang nahitabo kaniadtong Huwebes sa gabi-I timailhan nga dako na kaayo ang kausaban sa maong dapit sukad sa akong paghidangat sa Dabaw mga 45 ka tuig na ang milabay. Bag-o pa ko diri makita ko lang ug madungog ang hinaganas sa nagbagiyos nga tubig didto sa Davao River panahon sa kusog kaayo nga ulan. Sa akong barangay sa Talandang, mga 31 ka kilometro gikan sa downtown sa dakbayan, di gyud mosanap ang tubig sanglit kini naa man sa ibabaw sa bungtod

     Gumikan sa nahitabo kaniadtong milabay nga Huwebes sa gabi-I hugot na gyud ang akong pagtuo nga ang pag-ugmad sa dakbayan ug sa pagkuyanap sa kaugmaran hangtud na sa mga bukiran nga bahin niini ningsangpot na sa dakong utang sa katawhan sa atong kinaiyahan. Unya karon naghinayhinay na ug paningil sa bayranan.

     Sa pag-abot nako sa maong barangay dagko pa kaayo nga kalubihan ug mga gomahan ingon man kapehan ang nagpasulabi sa maong dapit. Mao seguro nga kon unsa man ka kusog sa ulan dali lang masuyop ang tubig sa mga gamut sa mga dagkong kahoy nga daghan pa sa kiliran sa mga walog. Karon ang halos tanan sa dagkong kalubihan ug gomahan wagtang na. Pulos na poultry ug baboyan. Ang mga dagkong patag nga anaa sa lugot nga bahin sagingan na. Daghan hinuon nakatrabaho sa kanhi manakahay ug mga lubi ug tig-ani sa tagok sa goma ug tigpamu-po ug kape ug kakao. Pero wa na pud sak-on nga mga puno-an sa luibi kay gipayhag na man sa tag-iya sa mga poulty ug baboyan. Wa na ang mga gamut nga mosuyop sa tubig. Unya nakuhaan pa gyud ang kapasidad sa kadalanan nga magpatuhop sa tubig ulan kay sementado na man. Ningsamot karon kay naa na sab gipanglubong nga higanteng tubo nga puthaw aron agi-an sa tubig nga paingon sa mga reservoirs sa Davao City Water District. Napahak ang sementadong dalan halos katunga ug dali nga modalin-as ang tubiig paingon sa mabaw kaayo nga kanal sa pikas kilid sa dalan. Resulta, molapaw dayon ang mabaw nga kanal ug ang tubig naa na magsubay sa dalan dayong lapaw paingon sa kabalayan.

     Alas singko niadtong maong Huwebes nagkape na ko ug halos di na nako maalimyon ang kahumot sa alisngaw sa kape sa kapungot nga dako kaayo among limpiyohan sayo pa sa buntag. Kinahanglan nga mabanlasan ug tubig ang among nataran aron mawagtang ang mga hugaw nga dala sa baha. Unya kinahanglan kaayo nga mogamit ug tubig kay di madala ug pulos silhig lang. Ang resulta DCWD na sab ang makakwarta sa husto.

     Pastilan, hastang paita ani nga magbayad ta sa utang sa katawhan ngadto sa kinaiyahan. Dako kaayo ang kahago ug magsunod ani ang dako nga gastuhan aron mapahiluna sa matarong ang panimuyo. Hinaot unta nga kining nagusbat natong kinaiyan sa dakbayan madala pa ug mga inantigo nga paagi aron masolusyonan bisan pa nga dako na kaayo ang kadaot nga nasugdan na natong mga dabawenyo nga matagamtangan.

                                                                   ************************

     Unya, unsa na man hinuon ni karon? Ang sa unahan giila nga kinatibuk-an nga nagdala o nagpaila nga kunohay nawong sa kamatinud-anon ug makatarunganon nga pagsaway sa kagamhnan karon nga si retiradong Hurado sa Korte Suprema Antonio Carpio mao na man hinuon karon ang gitabangan sa pagsaway sa iya mismo nga kagrupo nga kuno wala magtug-an sa tinuod sa iyang mga gipangsulat sa mantalaan. Kini matawag nato ug gakong tamparos sa iya kunohay nga walay mantsa nga pagkatawo. Tiaw ba nimo nga mismo ang mga kanhi dagkong opisyal sa Administrasyon ni anhing Presidente Noynoy Aquino mosungag na sa iya kuno dili matuod nga pangangkon. Una si Kanhi Solicitor General Fransic Jardeleza, unya ningdugang na pod si kanhi Solicitor General Florin Hilbay, pulos ilado nga kaabin sa bag-o lang namatay nga Presidente. Hugot nilang gipanghimakak ang pasangil ni Carpio nga dunay dakong panagkabingkil sa mga tigtambag sa kanhi Presidente mahitungiod sa gihimo sa Gobiyeno ni PNoy nga isang-at sa Permanent Court of Arbitration ang pag-ilogay sa Pilipinas ug China sa pag-angkon sa pipila ka mga isla sa West Philppine Sea nga gitawag kanhi ug mao usab nga padayong pagtawag sa China,  South China Sea.

     Sila ni Jardeleza ug ni Hilbay dili basta lang nga mga tawo sa administrasyon ni Noynoy. Ngano nga karon lahi na ang ilang pagtan-aw kang Carpio. Hmmmm, mora ug naa ko’y nasimhuitan nga malang-og ani nga sitwasyon. Basin mopabor na hinuon kining maong katikaran sa administrasyon sa umaabot nga eleksiyon, na… Disgrasya ang 1Sambayan Coalition.

                                                                             

Author

Exit mobile version