Human manihapon kagabi-i mitiwas ko ug paminaw sa balita sa paborito nako nga sibyaanan sa telebisyon. Pero pagkataudtaod nagtempla ko ug kape nga 3-in-1 kay mas dali. Ako ning gidala sa lamesa diin didto ang akong computer nahimutang.
Ako ning gi-ablihan aron susihon kon naa ko’y mga e-mail nga nadawat. Wa ko masayop. Naa gyud mga mensahe uban gikan sa mga tigbasa sa akong lindog. Naa pud gikan sa akong pag-umangkon nga si John Briann kon JB nga tu-a sa Jeddah, Saudi Arabia.
Pero una nako gipangbasa ang mga e-mails mihigop una ko ug pipila ka lad-ok sa bag-ong tinimpla nga kape nga init pa kaayo ug nangalisngaw kini uban ang kahumot. Halos natunga nako ang usa ka tasa nga kape una nako gisugdan pagbasa ang e-mail gikan kang JB. Ug kay medyo layo sa ako ang bentilador nagtulo-tulo pud akong singot.
Mao ni ang e-mail sa akong pag-umangkon:
“Maayong adlaw sa imo diha ‘Kol Vic. Musta man imong pamilya, naa sa maayong kahimtang ilang panglawas? Ako diri ‘Kol mora ug misamot ka ‘himsog’ sa dihang nadestino ko sa kusina aron mo-asister sa kusinero sa among restaurant. Ang hinungdan dili tungod kay daghan ko ug gikaon sa mga sud-an diri. Dili man pwede kay bawal sa mga naa sa kusina nga magsima-sima samtang nangluto sa pagkaon nga gi-order sa mga kustomer. Ang hinungdan ‘Kol Vic, ingon sa among chief cook, kay nasimhot namo tanan nga baho sa mga potahe nga among giluto. Mao nga kuno igo na ang baho sa mga pagkaon nga makapatambok sa amo-a.
Bitaw ‘Kol ‘joke’ lang akong sulti. Medyo naundan gyud ko kay maayo man ang pagtratar sa amo nga mga amo. Duna gyud mi husto nga pagkaon sa tukma pud nga panahon. Pero mas nalipay ko ‘Kol Vic nga nakabalita nga nangadato na man daw ang mga kabus diha sa atu-a. Seguro hapit na moabot ang panahon nga wala nay manarbaho sa laing nasud sama sa amo-a diri sa Saudi kay naa ma man kuno regular nga kakuhaan ug panginabuhi-an diha sa Pinas labi na gyud sa Mindanao. Sikat na man gud kaayo sa balita ang Kapa kon Kabus Padato-on nga gipasiugdahan sa Community Ministry International, Inc. Niadtong milabay nga mga semana ‘Kol Vic halos ang among nabasa diri mahitungod sa Kapa; pulos “pay out” ang unod. Grabe ang sulod sa mga social media, pulos mga pundok sa katawhan nga kuno naghulat sa ilang madawat nga grasya nga gikan ra pud sa ilang gidonar kon gi-“invest” nga kwarta.
“Seguro ‘Kol Vic dako pud ka ug gi ‘donate’ sa Kapa kay balita nako daghan daw bunga imong durian ug imo man daw gipapakyaw. Mao nga naningkamot gyud ko diri nga matigom ang akong tip kay plano unta nako nga pag-uli nako sa Davao akong ibutang sa Kapa ang tanan. Bilin lang ko ug para sa akong pamilya ug para magasto sa pagbalik nako sa abroad. Basta ‘Kol Vic, kaniadtong milabay nga semana ako gyud nga gilantaw ang kahigayonan nga madato na ko kay maka-apil na ko sa Kapa. Pero nalusno akong kaugalingon ‘Kol Vic kay karon man gud nga semana pulos na man balita sa pagpa-undang sa kalihukan sa Kapa ang amo nga nabasa diri. Siyempre ‘Kol nawagtang na ako tsansa nga madato kay mora makuli man makapadayon ang Kapa. Unsaon, si PDigong na gud nag order nga paundangon ang kuno ‘scam’ nga gipasiugdahan sa maong grupo nga kuno relihiyuso.
“Bisan pa gani ‘Kol Vic kon hatagan kini ug higayon nga makapadayon ubos na sa legal nga pamaagi ug magsubay na sa mga latid sa gobiyerno, di na pud nako ma ‘enjoy’ ‘Kol ang 30 porsento nga kita sa akong donasyon. Di ba ‘Kol Vic kon subay sa latid sa SEC ug sa Central Bank dunay gitawag nga ‘cap’ ang interest nga puwede nga ihatag sa bisan unsa nga ‘investment?’ Buot nako ipasabot ‘Kol ang pwede lang kitaon sa mga ‘investment’ o di ba donasyon ngadto sa Kapa parehas lang pud sa ihatag sa mga bangko ug uban nga pinansiyal nga kalihukan. Unya ‘Kol ang akong bana-bana nga matigom sa akong pag-uli karong Agosto puhon gamay man lang. Di na gyud ko madato ani karong tuiga. Ang sakit pa gyud ‘Kol Vic kinahanglan pa gyud ko mobalik ug trabaho diri sa Saudi aron makapa-eskwela sa akong anak. Pastilan dimalasa gyud nako ‘Kol Vic uy. Kwarta na unta, unya karon mora ug seguradong mabato pa.
Gusto nako mobahakhak ug katawa sa mensahe sa akong pag-umangkon nga si JB. Hasta pud diay siya nangandam na aron mag donate sa Kapa sa iyang pagpauli. Unya mapornada pa kay gipaserhan na man ug gipasakaan na ug mga kaso sa NBI.
Mao nga ako na lang pud siya gitubag sa medyo kinomedya nga paagi.
“Maayong adlaw pud nimo diha Dong JB. Karon na gyud ko motu-o nga seryuso na ka sa imong kinabuhi. Unsaon kaniadto pabandyingbandying man lang ka. Kon naa sobra nga kwarta mokalit man lang ka ug ka relihiyuso. Ngalan sa santos dayon ang imong litukon. Ug ang imong paborito mao si San Miguel. Kaya lang pakapinan dayon nimo ug kinatsila nga pulong — San Miguel…Grande. Mora ug didto nimo kanunay gi-donate ang mga kwarta nga mahibilin sa imong bulsa. Unya kuntento ra pud ka nga walay ‘blessings’ nga moabot kada bulan. Dili parehas sa Kapa nga dunay ‘grasya.’ Mao nga ning bilib na ko sa imo Dong JB sa dihang miingon ka nga gitigum nimo ang tanan nimong nadawat nga ‘tip’ aron i-donate sa Kapa sa imong pag-uli. Pero unsaon nga mora man ug ulahi na. Balik na lang ka ug ‘donate’ ngadto sa usa ka santos nga imong paborito nga tu-a sa silingan ninyong tindahan gitago-an?
“Bitaw Jibby, padayon lang ug tago sa imong mga ‘tip’ ug idugang na sa imong gitagana sa imong pamilya labi na gyud sa pagpa eskwela sa imong anak. Di baya ta makaseguro sa panahon. Wa ta kabawo kon dunay kausaban sa mga polisiya sa Saudi mahitungod sa pagdawat ug mga trabahante gikan sa laing nasud. Balita nako buot ipatuman sa kagamhanan sa Saudi ang ilang giingon nga ‘Saudidization’ sa ilang nasud diin ang kuno mga trabaho didto ila na nga itagana sa ilang mga tawo ug di na magsalig sa mga taga laing nasud. Kana seguro imong huna-hunaon Doy, dili ang pagpadato sa imoha sa labing dali nga panahon. Hinayhinay lang kay kon magdali ug matunok lawom baya ang dulot. Sakit na, di ba?”
SEND
-30-
