SULOD sa halos duha na ka bulan wa ko kadawat ug mensahe gikan sa akong pag-umangkon nga si JB nga tua sa Saudi Arabia.
Pero kagahapon sa buntag santang nangape ko sa balay ug nagpaabot nga hingpit mabuksan akong e-mail akong nahuna-huna kon unsa kaha ang gidangatan niadtong bata-a.
Ug human nako masinghot ang alisngaw sa nangalimyon sa kahumot nga kape’ng natibo nga gigaling sagul ug bugas mao usab pagka-abli sa akong e-mail.
Dinhi akong nakita nga ubay-ubay na ang mga mensahe nga misulod sa ako-ang mail box. Pero kasagaran pangumusta lang ug ang uban mga pangutana ug reaksiyon sa mga nasulat nako sa akong column.
Pero ang naktawag sa akong pagtagad mao ang mensahe nga gikan sa akong pag-umangko nga si JB. Ako dayon ni nga gibasa sanglit medyo nabalaka sab ko sa iyang kahimtang human ang wa niya pagmensahe sa ako-a sulod sa taud-taod nga panahon. Mao ni unod sa iyang mensahe:
“Kumusta man mo diha sa Dabaw ‘Kol Vic? ‘Musta man sila ako mga cousins diha? Balita nako medyo nadiskaril sila sa trabaho sulod na sa taud-taod nga panahon tungod sa pandemya karon. Maayo na lang nga si Shari okay ra gihapon sa iyang trabaho ubos sa ‘Work from Home option’ sa iyang kompaniya. Pero ang duha pa niya ka mga igsuon wa pa gihapon makabalik sa ilang mga trabaho sanglit wa pa gitugotan nga mag ‘operate’ pagbalik ang ilang mga kompaniya.
“Sori ‘Kol Vic nga nawala ko sa imiong ‘radar’ sa dugay dugay nga mga adlaw. Unsaong nadiskaril pud man ang akong gitrabahoan nga restaurant. Temporaryo nga gipaserhan sa tag-iya kay dako na daw iyang lugi kay halos walay mga customer.
Mao nga nangita ko ug kabalhinan. Nagkalingaw una ko ug pang-apply diri ug nagsalig lang sa akong gamay nga nayigum aron mabuhi samtang nangita ug laing katrabaho-an. Salamat na lang kay naay mga Pinoy usab nga andam nga ningtabang sa amo-a nga nagka problema.
Usa ko sa natabangan ug salamat na lang nga duna na koy nakuha nga trabaho bisan minus ang sweldo kay sa una nako nga gitrabaho-an. Mao nga karon ‘Kol malipayon na ko nga makibalita sa inyoha diha kay sa akong huna-huna diri, di na man ko mapasmo.
Dugang nakapaguol sa ako-a ‘Kol Vic mao ang wala nako makapadala ug kwarta sa ilang Mama aron itabang sa ilaha ingoin man ngadto sa akong asawa nga medyo nagkabingkil raba mi tungod kay wa pud nako matuman sa husto ang akong mga obligasyon sa pamilya labi na sa pag-eskuwela sa among anak nga si Migue.
“Pero unya na lang nato hisgutan ang mga personal ug mga isyu may kalabutan sa akong kinabuhi ‘Kol Vic pag-uli nako diha mga napulo ka bulan pa gikan karon. Ang gusto nako mahibaw-an mao ngano nga buot na man sab sa mga opisyales sa Dakbayan sa Dabaw nga ibalik ta sa Modified Enhanced Community Quarantine (MECQ) nga naa na man unta ‘ta ‘Kol sa GCQ kon General Community Quarantine sugod Hunyo 5 niining bulana?
Di ba ‘Kol nga gibutang ang Dakbayan sa mas lu-ag nga kategoriya sa kwarintinas kay medyo ning-ubos na man ang atong mga kaso diha human mosaka niadtong naghinapos ang tuig 2020 ug sa unang mga bulan niining tuiga?
Gani, akong nabalitaan sa atong Family Group Chat ‘Kol Vic nga giwagtang na gani ang mando paggamit sa FM pass ug gipulihan na sa DC QR Code. Di ba wa na to gipatuman ‘Kol ang ‘No Travel’ Sunday ug duna nay limitasyon ang mga biyahe sa pribadong sakyanan aron makunhoran ang mga tawo nga mogawas aron lang magsuroysuroy?
Unsa diay nahitabo diha sa Dabaw ‘Kol nga kalit man gibalik ngadto sa mas estrikto nga MECQ inay medyo ‘relax’ na nga kahimtang? Mismo ang mayor pa ang naghangyo sa national IATF nga ibalik ang atong siyudad sa MECQ.
Unya bag-o pa lang ba gyud nga personal nga gideklara sa Presidente ang estado sa kwarentinas nga anaa gihapon sa GCQ, unya kalita nga ipabaligtand sa mayor balik ngadto sa MECQ. Luoy kaayo mga tawo diha sa ato-a ‘Kol.”
Wa ko maglangay ug panahon. Ako dayon gitubag si JB aron sab niya masayran ang matuod nga hinungdan sa mga panghitabo sa Dabaw mahitungod sa pandemya.
“Ang tinuod Jibby, kini mao ang gitumbok sa mga tigpaniid nga hinungdan sa paghangyo sa mayor nga ibalik ang Dakbayan sa Dabaw ngadto sa MECQ. Misulbong pagbalik ang mga bag-ong kaso sa mga nangasakit sa CoViD 19. Gani kaniadto lang milabay nga Martes ang taga City Health Office nagbutyag nga dunay kapin sa 300 ka mga bag-ong kaso.
Ug kini nga pagsulbong medyo sulod na sa pipila ka adlaw ug nga mora ug gitago lang pinaagi sa wala pag report sa mga bag-ong kaso matag adlaw. Gi report lang ang kinatibuk-an nga mga kaso sukad pa kaniadtong milabay nga tuig.
Sumala sa mga maalamon nga mga tigpaniid ang hinungdan sa pagdaghan mao ang kakulang sa disiplina sa katawhan ug ang kakulang usab sa pagbutang ug ngipon sa mga kamando-an nga gipatuman sa gobiyerno aron malikayan ang pagkuyanap sa dilikadong virus.
Unsaon nga ang mga tawo halos walay pagduhaduha nga mogawas sa ilang mga balay ug magsuroysuroy ngadto sa mga kasilinganan nga mga lalawigan sa Dabaw. Mangaligo sa dagat, mangadto sa mga ‘inland resorts’, magpabongga ug kasal ug mga debut ingon man mga birthday parties. Wa pud undang sa mga illegal nga pasabong.
Pulis lang ang bantayan o di ba pangitaan ug paagi nga moadto sa dili hustong lugar nga gihimoan sa mga tigbakay. Unya wa na may mga tawo nga nagbantay sa mga quarantine checkpoints. Lahuslahos na man lang ang mga tawo ug mga sakyanan nga moagi. Gawas lang sa pipila ka mga ‘entry areas’.
“Mao nga daghan sab sa mga tigpaniid ang nag-ingon nga ang katawhan ug ang mga naa sa otoridad ang angay nga basulon niining bag-ong pagsaka sa mga kaso. Unta maka-amgo ang katawhan sa ilang personal nga responsibilidad, ug nga ang mga otoridad seryuso pud sa pagpatuman sa mga lakang pagsanta sa pagkuyanap sa sakit.
Kay sa ako-a Jib, kon mapakyas ang katawhan ug ang mga naa sa gahum sa paghimo sa mga kaakuhan nga angayan tumanon, wala’y laing paingnan ang Pilipinas lakip ang Dakbayan sa Dabaw – kaalautan.”