HALOS usa na ka bulan nga wa ko kadawat ug mensahe gikan sa akong pag-umangkon nga si JB kinsa tua sa Dubai nagtrabaho.
Gagahapon sayo sa buntag nakurat na lang ko nga diha’ng akong giabli ang Messenger nga “platform” sa akong mobile phone nag-una nga akong nakita sa mensahe ang gikan sa akong si-awon nga pag-umangkon nga si JB kon John Briann.
Pero una nako kini gibasa ako una nga gihigop ang init kaayong kape nga gibutang sa akong Misis sa akong atubangan.
Nangalimyon kini sa kahumot nga ang alisngaw misuhot sa akong naglisngag nga ilong. Dali kaayong miotulo ang akong singot bisan pa nga sayo kini sa buntag ug bugnaw ang panahon.
Human ang pipila ka lad-ok ako na nga gibasa ang mensahe sa akong pag-umangkon. Medyo taas-taas pud ni. Una nga nangumusta sa ako-a ug sa iyang auntie Nene ug mga ig-agaw.
Unya misimang dayon ngadto sa sitwasyon sa Pilipinas mahitungod sa CoViD ug sa kaguliyang nga gimugna sa pipila ka mga tawo tungod sa nagkadaiyang opinyon mahitungod sa bakuna batok sa virus. Matud pa ni JB:
Naunsa na man ang atong mga tawo dinha sa Pinas ‘Kol Vic nga wa man magkasinabot mahitungod sa kon unsa ang gustong paliton nga bakuna. Ngano nga hilabihan man kasamok ang mga politiko nga unta naa ma’y mga eksperto sa maong natad nga angayan nga dunggon ang ilang mga panahom mahitungod sa bakuna.
Dili na hinuon malikayan ang mga pagtuo nga dunay mga personal nga interest ang mga nagpasiugda sa mga reklamo ug nagkwestiyon sa mga girekomenda nga bakuna nga paliton sa gobiyerno. Ang uban naghuna-huna nga dunay dakong kantidad sa salapi nga nagpaluyo ani alang niadtong makakumbinsi sa mga anaa sa otoridad nga kini o kana nga bakuna ang paliton.
Ti-aw ba nato nga bilyonbilyon ka pesois o dolyares ang kantidad sa maong mga bakuna. Ug bisan tipakan lang na ug 10 porsento aron ipang-apod-apod sa mga makakuha sa negosyo mani lang na sa kompaniya.
Ang uban pud ‘Kol Vic nagtuo nga kining kaguliyang sa bakuna apasumpay kini sa ato nga pagbaton sa “colonial mentality” nga tungod niini nga mentalidad daghan nagtu-o nga ang mga butang hinimo sa kasadpang mga nasud mas maayo kay sa hinimo sa atong mga kauban nasud sa Asya.
Di ba ‘Kol Vic naa karo’y giingon nga “Asian Integration?” Di ba ni ‘Kol kalihukan sa mga Asyano nga magbugkos sa mga nasud niini nga kontinente aron ipaila nga kita usa ka hugpong sa katawhan nga dili ubos ang pagkatawo ug kalidad sa mga produkto ni bisan kinsa ug sa bisan asa nga nasud sa kalibutan?
Unya karon ‘Kol Vic sa mga nahitabo diha sa Pilipinas mora ba ug wa tay pagsalig sa katakos sa mga Asyano nga magmugna ug mga bakuna o tambal sa mga sakit ug ang atong gusto mao ang gikan sa mga nasud gawas sa Asia.
Diri man gud sa nasud nga akong gitrabaho-an ‘Kol wala kaayo daghan nga debate kon unsa ang gamiton nga bakuna alang sa katawhan apil na mi nga mga Pinoy nga nagtrabaho diri. Sa dihang nakumbinsi ang mga local nga giilang mga eksperto sa bakuna diri nga adunay igo nga kamatuoran nga epektibo ang bakuna gikan sa China, dali nga misanong ang gobiyerno diri ug mipalit gilayon ug bulto nga bakuna igo sa gidaghanon sa mg tawo diri.
Kami diri sa akong gitrabaho-an nga restaurant uncle Vic humana ug bakuna sa duha ka dosage. Bisan pa ini gimando sa gobiyerno diri nga padayon nga magtuman sa mga nauna nga health protocols. Medyo kampanti na mi sa among kaugalingon nga duna na mi klaro nga depensa batok sa pandemya ang bakuna nga among nadawat.
Maayo pa ang Indonesia ug Malaysia kay sama sa nasud nga dia ako nagtrabaho misalig sab sa bakuna gikan sa parehas nila nga naus sa Asia. Ilang gipakita nga wala sila magduha-duha sa kalidad sa bakuna nga gihimo sa mga siyentipoiko gikan sa Asya ug nga kini mahimo nga ikompara sa mga hinimo sa Estados Unidos ug sa ubang nasud sa Europa.
Kon di ta mosalig sa mga produkto sa atong mga sdilingan nga nasud sa Asya ug magsalig na lang ta sa mga hinimo sa mga Kasadpan nasyon, nan hangutd sa hangtud na lang ta nga ulipon sa ilaha?
Magluhod na lang ta kanunay sa ilaha panahon nga magkinahanglan ta sa ilang mga produkto labi na gyud kon tambal sa makalilisang nga sakit. Unsaon na lang nato aron makalingkawas sa ilang pagdominar?
Sa akong dali nga tubag ni JB akong gisulti sa iyaha nga mas miasenso siya karon dili sa iyang kita sa panarbaho didto sa Duibai kon dili sa iyang mga panglantaw sa mga butang nanghitabo sa kalibutan. Matud nako nga bag-o lang gani nako nahimamat ang pulong “Asian Integration” samtang siya naghatag na nako ug ehemplo kon unsaong nga kini mapatuman sa mga nasud ug gobiyerno sa Asya.
Seguro kay di man makalaag didto karon nga dunay pay pandemya sigi lang ni si JB ug basa sa mga mantalaan ug paminaw ug mga balita sa kahangina lakip na ang gikan sa Pilipinas.
Husto siya. Kay unsaon nato pagpaila sa kalibutan nga kitang mga Asyano lakip na ang mga Pinoy makahimo sa mga butang nga mahimo sa Amerika ug Europa kon di ta mosalig sa atong produkto? Okay ko sa imong mga hunahuna Jibby. Padayon lang Doy.
