Press "Enter" to skip to content

NUNOT SA ALISNGAW SA KAPE | Asa nagkulang, kinsa angayan basulon?

 

 

 

Vic N. Sumalinog

ATRASADO ko nga nagkape kagapon sa hapon. Kini tungod kay dunay koy gitrabaho sa balay nga kinahanglan nako humanon sa dili pa mongitngit.

Mao nga nalimtan na nako nga moapinit sa hapon. Pero kay mag-alas singko pa lang sa kahapunon, ningsugot na lang ko nga magtimpla ug kape si Misis ug mao kini akong gikalingawan ug higop samtang nagpaminaw sa balita nga local sa telebisyon.

Pero bisan ang nangalimyon nga kahumot sa alisngaw sa kape nga gikan sa Benguet nga hinatag sa ako-a, wa ni makapugong sa akong pandungog sa taho nga ang mga otoridad sa panglawas kauban ang mga otoridad sa lokal nga kagamhanan sa dakbayan nagpahiluna ug usa ka simulation exercise aron mahibaw-an ang gidugayon sa pagbiyahe sa bakuna batok CoViD gikan sa airport ngadto sa storage facility nga giandam alang niini sa Southern Philippines Medical Center (SPMC).

Sa maong kalihukan nakita gilayon ang usa ka depekto nga posibli makalangay sa biyahe. Sa maong ehersisyo nahibaw-an nga dunay gilay-on ang parking area sa refrigerated van nga magdala sa bakuna paingon sa SPMC ug sa naandan nga pahiluna-an sa eroplano nga gikargahan sa bakuna gikan sa kaulohan.
pasumpay sa maong balita nasayran usab nga dunay lain nga molecular laboratory nga posibli magamit nga butangan sa bakuna nga anaa sa Los Amigos sa Tugbok district.

Lamang, matud pa nga hangtud niadtong tungora dili pa opisyal nga gitugotan ang paggamit sa maong pasilidad. Nasayrsan usab gikan sa grupo nga gisangunan sa mayor nga mao ang magdumala sa pagresponde sa pandemya dinhi sa dakbayan, nga kuno duna nay mga dapit nga giila nga posibling mahimo nga vaccination centers.

Lamang, wala pa gibutyag kon asa kini nga mga dapit. Mahinungdanon nga kini masayran na aron usab matino nga dali ug walay hasol ang pagbiyahe sa bakuna gikan sa storage facility niini hangtud sa mga vaccination centers.

Ug sa samang higayon mahibaw-an usab sa katawhan ug sa mga otoridad kon ang pag-adto sa mga buot magpabakuna dili ba malangay ug anaa bay mga sakyanan nga kasakyan. Klaro man nga kon ang pagpili sa mga vaccination centers dili tun-an pag-ayo mosangpot lang kini sa posibli nga pagkasayang sa mga bakuna.

Unsaon nga kon dili makaabot sa hustong oras ang mga magpabakuna gumikan sa kakulang sa mga sakyanan o’ sa kalayo sa ilang mga nahimutangan, dili na hinuon sila makaabot.

Unya kon paugmaan pa mahimo nga makompromiso na ang ka-epektibo sa bakuna tungod sa posibli nga kausaban sa temperatura nga gikinahanglan sa bakuna. Mao nga mahinungdanon kaayo nga kining tanan katun-an aron walay luna sa ka-alautan sa mga tawo ug sa bakuna mismo.

Lamang, ang nakita sa kadaghanan nga problema kay hangtud sa pagsulat niining lindog, wala pa man gibutyag sa mga hingtungan ang mga dapit nga didto ipahiluna ang vaccination centers.

Mao nga di sab maseguro kon kanus-a himuon ang simulation exercises nga maoy magsulay sa katakos sa katawhan sa pag-adto sa maong mga lugar ingon man sa pagkahibawo sa mga otoridad unsa ka dugay o kadali sa pagdala sa bakuna didto.

Hinaot nga kining tanan nga posibli mahimong tinubdan sa mga problema sa pagpahiluna sa massive vaccination program makita sa mga hingtungdan ug karon pa lang ma-andaman na sa nahiangay nga solusyon.

Luoy kaayo ang katawhan ingon man ang mga paningkamot sa mga otoridad kon sa pagpasagad sa pipila madiskaril na hinuon ang usa sa labing importanteng kalihukan sa kagamhanan aron masumpo ang pagkuyanap sa makalilisang nga CoViD 19.

Unta ang mga otoridad dinhi sa dakbayan maniid sa mga kalihukan nga gihimo karon sa ubang mga dapit nga susama ang sitwasyon sa dakbayan kon ang hisgutan mao ang kahimtang sa katawhan gumikan sa CoViD 19.Lisud na kaayo nga unsa ang dangatan sa atond dakbayan ug sa mga molupyo niini magsigi na lang unya ug tinudlo-an kinsa ang nahimong hinungdan sa kapakyas sa pagbakunang tiningub.


***************


Hangtud kagahapong adlawa, Biyernes, nag-una gihapon ang dakbayan sa Dabaw sa maoy labing daghan ug kaso sa CoViD 19 sa tibuok Mindanao. Kapin na sa 12 mil ka tawo ang gitakbuyan sa virus sukad kaniadtong milabay nga Marso, 2020.

Kapin pud lima ka gatus ang nangamatay. Layo kaayo nga nagsunod ang Zamboanga City nga duna lamang mga upat ka libo kapin.

Asa man kaha nagkulang ang mga otoridad sa atong dakbayan? Ang mga otoridad ba ang nagkulang o’ ang katawhan nga nagkulang sa disiplina, walay respeto sa mga gipatuman nga mga health protocols?

Seguro, human ang Valentine’s Day mag Semana Santa na man. Basin gikinahanglan na sa kada usa kanato nga moaninaw sa atong mga kakulangan basin mao ni maghatag kanato ug hustong tubag sa pangutana kinsa ang dunay tulubagon sa kahimtang karon sa dakbayan sa Dabaw mahitungod sa pagkasugamak niini pag-ayo sa pandemya.

Author

Powered By ICTC/DRS