Kaniadto’ng milabay nga Sabado ang unod niining akong lindog mao ang among panaghisgot sa akong pag-umangkon nga si Nelson Anasco mahitungod sa pagtaas sa binulan nga “premium” sa Social Security System kon SSS. Si Nelson nagtrabaho didto sa Port Moresby sa Papua New Guinea (PNG) ug nagbakasyon dinhi sa Dabaw aron makatambong sa kasal sa iyang manghud. Mobalik na siya sa PNG karong Septiyembre 17.
Wala pa pud ko nadawat nga e-mail gikan sa lain nakong pag-umangkon nga si JB kon John Brian nga bag-o lang nakabalik sa Jeddah, Saudi Arabia. Seguro wa pa mahiluna sa husto didto.
Sa laing bahin dako ang kabalaka nga among gibati ni Misis tungod kay hangtud niadtong Agosto 26, 2019 wa mi nakadawat ug e-mail o’ tawag sa dellphone gikan sa among anak nga si Sacha nga nagsakay sa usa ka “tanker” nga barko nga gipanag-iya sa usa ka Danish nga kompaniya.
Naandan na man gud namo nga mag email o dili ba magvideo chat ang among anak halos kada gabi-I human sa iyang duty sa barko.
Mao nga niadtong Agosto 27, 2019, adlaw nga Huwebes lipay kaayo mi kay nagtawag ang among anak. Apan ang among kalipay nakambiyuhan ug kabalaka sa dihang among nakita nga mora ug namula ang tumoy sa ilong sa among anak nga si Sacha ug naghubag kini gamay. Mas midako ang among kahadlok sa dihang siya nag-ingon nga mora siya ug naay “fever” kon hilanat. Amo dayon gitambagan nga mopasibaw sa iyang problema ngadto sa ilang Kapitan aron kahatagan sa tambag unsa angayan nga buhaton.
Sa sunod adlaw, Biyernes, wa katawag ang among anak ug kami mipauli pud didto sa among balay sa umahan sa Talandang subay sa among nabatasan na.
Sa dihang mibalik mi sa among balay sa siyudad sa pagka Lunes, misamot ang among kahingawa kay wa makatawag si Sacha. Si Misis naghigwaos na ug iyang gipasibaw ang kahadlok basin kuno dunay nahitabo sa among anak tungod niadtong ninghubag niyang ilong.
Sa sunod nga adlaw, Martes, human manihapon walay laing gihimo ang akong Misis kon di magbantay sa iyang cellphone aron susihon kon nag-online si Sacha. Samtang ako nagtempla ug kape aron pagwagtang sa ako usab nga kahingawa.
Samtang nagkalingaw ko ug higop sa akong kape nga nangalisngaw pa sa kainit ug nanuhotsuhot ang alimyon sa akong ilong, kalit nga mituwaw ang akong Misis nga nag-ingon nga nag-online ang among anak ug nga nay ningsulod nga tawag gikan sa iyaha.
Dako ang among kakurat sa dihang ang mibungad sa among panan-aw mao ang iyang nawong nga katunga dunay bendahe ug nga ang tu-o nga mata klaro ang paghupong ani.
Halos dungan mi nga nangutana ni Misis unsa ang nahitabo ug asa si Sacha niadtong tungora. Nabalaka mi nga basin naa gihapon siya sa barko ug wala kadapati sa hustong tambal.
Diay niadtong tungora nga nagtawag siya naa na siya sa usa ka hospital sa Karachi, Pakistan. Ang ilang barko niadtong panahona nag-angkorahe pipila ka kilometro gikan sa piyer sa usa ka depot sa Shell Oil naghulat sa turno ani nga magdiskarga sa ilang dala nga kurudo.
Sumala sa among anak nga ang hinungdan sa paghubag sa iyang ilong mao ang mga agresibo kuno kayo nga “virus” nga nakakulikot didto. Unya naka-apekto sa iyang wala nga mata. Hupong kaayo ang iyang tabon-tabon lakip na ang ubos nga bahin sa tu-o niyang nawong, hinungdan nga dili na mabuka ang iyang wala nga mata. Kini gi-operahan sa doctor aron pagwagtang kuno sa “pressure” ngadto sa iyang kalimutaw. Unom ka adlaw ang among anak didto sa Karachi hospital ug gipa “medical repatriation” siya kaniadto lang Biyernes, Septembre 6. Apan subay sa regulasyon sa ilang kompaniya gidiretso siya sa Manila Doctors Hospital diin padayon ang pagtambal sa iyaha ug sa pagpaniid kon wala ba maapektohi ang iyang utok sa mga virus.
Usa na ka semana nga na-confined si Sacha didto sa Manila Doctors ug sa paningkamot sa mga doctor didto sa maong hospital sa kaulohan nahinayhinay na ug hiyus ang hupong sa iyang nawong palibot sa iyang mata nga gi-operahan.
Subay sa sugilon sa among anak maayo ang pag-atiman sa iyaha didto sa maong tambalanan ug dako usab ang pagpakabana ang iyang kompaniya nga Torm Shipping.
Luyo niini nagpabilin ang among kabalaka nga basin maapektohan ang panan-aw sa among anak ug nga ang posibilidad ang iyang kahimtang magpabilin sulod sa duha ka bulan o mas dugay pa. Klaro nga kini ang gikagul-an sa among anak kay anaa pa lang sa Grade 7 ang iyang nag-inusara nga anak ug samtang naa siya sa maong kahimtang di pa siya makabalik sa pagsakay sa barko.
Daghan ang mga pangutana nga naghasol sa among huna-huna ngano nga nahidangat ang among anak sa maong kahimtang. Ang “finding” sa mga doctor didto sa Karachi, Pakistan nga ang hinungdan sa paghubag sa iyang ilong nga naka-apekto sa iyang mata mao ang giingon nila nga mga agresibo kaayo nga virus. Kon asa gikan wala kini matumbok sa mga doctor didto.
Didto sa Manila Doctors, matud pa sa akong anak, ang mga espesyalista nga nag-atiman sa iyaha nag-ingon nga ang mga virus nga ilang nakita sa apektadong parte sa nawong sa among anak susama sa mga virus nga nakita sa mga “fermented food” sama sa Koreanong pagkaon nga kimtsi, ug sa mga “pickles.”
Akong gipangutana ang among anak kon duna bay mga “fermented” nga pagkaon nga apil sa rasyon sa mga tripulante sa ilang barko. Tubag sa akong anak nga duna apan kini tagsa lang i-serve.
Sa pagsulat nako niining lindog usa na ka semana ang akong anak didto sa Manila Doctors mao nga duna na siya’y total nga duha ka semana sulod sa tambalanan. Ang posibilidad mao nga basin siya mohangtud pa ug lain na usab nga semana o duha pa una siya tugtan nga makagawas.
Ang nag-atiman karon didto mao ang kapikas sa kinabuhi ni Sacha ug ang among anak babaye kinsa nag “leave” sa iyang opisina dinhi sa Dabaw aron maubanan ang iyang magulang.
Kami nga iyang mga ginikanan naggamit na lang sa pasilidad sa social media aron among kanunay ikahinabi ang among anak.
Igo na lamang kami manghupaw sa paghuna-huna nga tinuod ang panultihon nga di gyud mahibaw-an ang dagan sa kinabuji sa tawo lakip na ang sa among anak.
-30-
