KAGAHAPON mga alas 4:30 sa kaadlawon nakamata na ko kay mora ug di na gyud kapugngan ang tawag sa lawas. Human ning-adto sa banyo gusto nako matulog ug balik labi na kay nag-ulan-ulan sa bukid. Pero wa na ko katulog. Mao nga mibangon na lang ko ug nagtimpla ug kape.
Dayon akong giablihan akong desk top computer aron susihon kon naa ko mga e-mail messages nga misulod. Pero wala. Mao nga gidala ko na lang ang akong bag-ong tinimpla nga kape ug didto na ko sa among sala. Samtang nangalisgnaw pa sa kainit ang kape nagkalingaw na lang ko ug tan-aw sa akong cellphone pamasin nga nay mahinungdanon nga mga posts didto hilabi na sa Facebook ug sa messenger platforms.
Samtang akong gi scrioll ang Facebook, duna koy namatikdan nga mora ug padayon na nga gihimo sa pipila ka mga netizens – trolls seguro ang labing maayong itawag sa ilaha – kay sulod sa milabay nga mga usa ka bulan na, ang kanunay nilang mga mensahe mao man ang paghulagway sa Presidente ug sa iyang administrasyon nga tawan-on nga demonyo, tigpamatay ug mga tawo, ug nga walay nahimo kon dili bangkarotehon ang Pilipinas ingon man kakulang ug bayag aron mobatok sa China sa padayon nga panag-ilogay sa teritoryo sa West Philippine Sea. Sa samang higayon, padayon pud nga gipahumot ug gidayeg ang mga tawo nga posible, o ilang gi-awhag nga mokandidato sa pagka Presidente batok ni bisan kinsa nga paluyohan sa administrasyong Duterte.
Unya ang si bisan kinsa nga klaro’ng nagdayeg sa administrasyon o sa Presidente ug sa mga gibuhat niini, ila sab giyaga-yagaan ug gidaot nga kuno nga sumusunod sa demonyo. Sama kang Gibo Teodoro kinsa nagpasabot sa iyang intensiyon nga andam magbise kang Sara Duterte, karon nahimo na nga sumsuman sa mga pagsaway sa mga kritiko sa administrasyon. Si Lucy Torres kinsa nagpagawas lang sa iyang personal nga opinyon mahitungod sa relasyon sa China ug sa Pilipinas, tua gisugdan dayon ug kantalita nga kuno kinsa man daw nangayo sa iyang opinyon?
Ako usab nga namatikdan nga sa Facebook ang nag-unang personalidad sa mga lakang pag-atake sa Presidente ug sa iyang administrasyon mao ang usa ka Manuel Laserna. Seguro di ni mao ang iyang tinuiod nga ngalan. Pero kon basahon ang iyang mga posts ingon man kadto kunong mga posts sa uban nga gipaagi lang sa iyaha, mora ug walay bukog ang dila kay walay pagpanuko nga mogamit ug mga pulong nga kasagaran linguahe lang sa mga walay kinaadman ug kulang ug respeto. Pero seguro mao ni iyang paggamit sa iyang tawhanong katungod nga magsulti sa bisan unsa’y iyang gibati sanglit kini gigarantiyahan man nga katungod ubos sa atong konstitusyon.
Hinuon, dili lang ang naa sa oposisyon ug ang mga kritiko ang dunay mga posts o pagpuna sa mga politiko nga gituhoan nga adunay mga interes sa pagkambiyo sa karon nangatungdanan sa Malacanang. Anaa pud mga tawo nga padayon nga nagdayeg sa administrasyon ug nagsaway sa mga nag-unang mga kritiko niini. Maora sa panultihon nga “Bara y bara.” Ang nakabentaha lang sa mga pabor sa administrasyon mao nga sila anaay ginapakita nga mga kamatuoran sa kalambo-an ug mga nahuman nga mga proyekto. Ang mga “trolls” nga nagsaway nga walay pugong-pugong hangtud pasangil pa lang.
Pananglita ilang gipsangil nga dako na kaayo ang utang sa Pilipinas sa gawas ug sulod sa nasud. Natural nga modako ma gyud kay naa na man daan nga mga utang ug siyempre kon modugang ug pangutang aron gastuhon sa mga proyekto, mosaka gyud ang kinatibuk-an nga utang.
Naa pay gipunto sa mga “trolls” nga kuno gitunol na hinuon ni Duterte ang atong soberentiya sa pipila ka mga isla sa West Philippine Sea ngadto sa China luyo sa atong pagdaog sa kaso didto sa Arbitral Tribunal sa The Hague. Klaro nga wa sila kahibalo, o kaha nagpaka-aron-ingnon nga wa kahibawo, nga sa pagdumala sa mga kaso may kalabutan sa langyaw nga relasyon, labi na kon dunay panagbangi ang duha o kapin ka mga nasud, kinahanglan ang sensitibo kaayo nga pagpaniid sa mga lihok sa kaatbang nga nasud ug sa mamahimong sangputan sa dili gihuna-huna pag-ayo nga aksiyon. Akon ga mahinumdoman ang gisulti ni Kal. Delfin Lorenzana sa National Defense nga kaniadto Colonel sa Scout Ranger dinhi sa Malagos, sa iyang pahimangno sa mga CHDF sa among lugar atol sa init pa kaayo ang kalihukan sa New People’s Army sa dakbayan. Niadong mga tuiga, ang CHDF diri wa gyud gikahadlokan nga NPA. Mosugot lang ug magbinakbakay sa umahan bisan pa ug magtindugay. Ug kini ilang gihimo sa usa ka engkwentro nga nahitabo didto sa hilit nga bahin sa amo nga barangay. Pag-abot ni Lorensana aron magrescue sa mga CHDF, iya una nga gidayeg ang maong mga tawo. Pero pagkahuman gikasab-an ug gipahimangno-an nga sa panag-away, giyera man kini o panaglalis lang, dili sa tanan higayon nga angay gamiton ang kaisug. Angayan nga ipaswabi gyud ang utok ug huna-hunaon ang mahimong sangputan sa bisan unsang aksiyon nga buhaton.
Mao nga samtang nagkahurot ug nagkawala na ang alisngaw sa kape nga akong gihigop, naaninaw nako sa akong alimpatakan nga mora ba ug ang nangambisyon nga makambiyuhan ang nangatungdanan sa Malacanang ang sistema nga ilang gigamit aron ihulagway nga dautang ang kasamtangan nga administrasyon, mao ra usab ang sistema nga ilang gisaway.
Tinud-anay nga pagbago? Pastilan!!!
-3-
